İklim Kriziyle Mücadelede Değişimin Aktörü Olarak Kadınlar
İklim krizinin etkilerini günlük hayatımızda daha fazla hissediyoruz. Kuraklık, sel, fırtınalar ve aşırı sıcaklıkların sıklığı ve şiddeti yükseldikçe bugün karşılaştığımız etkilerin boyutu da artıyor. İklim krizinin insan sağlığı, gıda güvencesi, tarımsal üretkenlik, konut ve fiziki altyapının yıkımı ile gelir kaybı gibi alanlarda sonuçlar doğurması beklenirken, kadınların daha olumsuz etkileneceği öngörülüyor.
İklim krizinin kadınlar üzerinde daha fazla etki yaratmasının sebepleri arasında toplumda üstlendikleri roller, sorumluluklar ve sahip oldukları güç açısından eşitsiz durumda olmaları ön plana çıkıyor. Kadınların ekonomik imkânlarının ve üretken kaynaklara erişiminin daha sınırlı olması da daha fakir, daha az eğitimli, doğal kaynaklara daha bağımlı olmalarıyla ve karar alma süreçlerinde daha az rol almalarıyla sonuçlanıyor.(1)
Ancak çoğunlukla göz ardı edilen konu, toplumsal cinsiyet eşitliğinin ve kadının güçlendirilmesinin iklim kriziyle mücadeleye de katkı sunması. UNFCCC’nin(2) çalışması iklim değişikliği ile mücadele için tasarlanacak politikalarda uyum, azaltım ve dayanıklılık çerçevesinde kadınların rollerinin altını çiziyor; çalışmaların bulgularının beslenme, ulaştırma, yatırım ve bütçe yönetimi gibi alanlarda kadınların kararlarının sürdürülebilir kalkınmayı destekleyici yönde olduğunu hatırlatıyor.(3)
Bu durum kadının güçlendirilmesinin, makro ekonomik etkilerinin yanında iklim krizi ekseninde de fayda sağladığına işaret ediyor. Kadınlar sadece iklim krizinin eşitsiz etkileri üzerinden değil, iklim kriziyle mücadelede değişimin aktörleri olarak da ele alınmalı. Bu perspektif kadınları krizin çözümünde önemli bir paydaş haline getiriyor.
Kadın, hem iklim krizinden eşitsiz etkilendiği hem de iklim krizinin etkileriyle mücadelenin paydaşı olduğu için, toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaya yönelik sunulacak finansman, kendi hacminden daha büyük olumlu etkiler yaratabiliyor. Bu eksende kadını güçlendirmenin iklim kriziyle mücadelede yaratacağı pozitif dışsallıkları göz önüne alarak, finansmanın “mor kaldıraç” işlevi görebileceğini dikkate almak gerekiyor.(4)
(2) UNFCCC: Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi
(3) https://unfccc.int/sites/default/files/resource/sbi2022_07.pdf
(4) https://www.tskb.com.tr/uploads/file/693eec275ac2c3cbc2c925efcc2cba65-1678283453504.pdf
Bunlar da İlginizi Çekebilir
