search
Cem Avcıoğlu
Cem Avcıoğlu
Diğer Yazıları

Büyüme yolunda AR-GE'nin rolü

Küresel rekabette rekabetçi kalmak isteyen ülkeler ARGE yatırımlarına hız veriyor.

Son 30 yılda bilişim teknolojileri ve internetin hızlı gelişimi ekonomik büyüme için yeni bir çerçeve ve fırsat sundu. Bu dönemde bilgi edinmenin ve paylaşmanın maliyeti süratle düşerken, bilginin üretim süreçlerine uygulanması ekonomik aktivitede büyük değişimler yarattı. Ürünlerin yaşam süresinin kısaldığı, tüketici taleplerinin yükseldiği ve küresel ticarette rekabetin yoğunlaştığı bu dönemde, şirketler yeni fikirler üretme ve bilgiyi ticari ürünlere dönüştürme süreci olan inovasyon için giderek daha fazla çaba ortaya koymakta.

Beşeri sermaye ve mevcut bilgi stoğundan faydalanan, nihai olarak bilimsel veya teknik bir çıktı elde eden ve piyasanın ihtiyacını karşılayan yeni ürün ve hizmetlerin gelişmesini sağlayan araştırma ve geliştirme (AR-GE) aktiviteleri, bilginin ve inovasyonun yaratılması sürecinde kilit bir rol oynuyor. Nitekim ekonomik büyüme performanslarını geliştirmek veya sürekliliğini sağlamaya çalışan ülkeler AR-GE yatırımlarına büyük önem veriyorlar.

AR-GE harcamalarının Gayrisafi Yurtiçi Hasılaya (GSYH) oranı olarak ifade edilen AR-GE yoğunluğu göstergesinde ilk 10 sırada bulunan ülkeler 1998-2017 yılları arasında yatırım yoğunluklarında yaklaşık ortalama %0,7 artış sağlamış durumdalar. Öte yandan Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler küresel ticarette entegre ve rekabetçi olarak kalabilmek için çaba sarf ediyor. 2017 yıl sonu itibariyle %0,96 AR-GE yoğunluğuna sahip olan Türkiye, hızlı ilerleyişine karşın, henüz OECD ortalaması olan %2,37’nin gerisinde.

AR-GE yatırımları sonucunda yeni üretim metotları, yeni materyaller ve farklı işlevsellik ve kabiliyetlere sahip ürünler elde ediliyor. Sofistike ürünlerin geliştirilebilmesi ve bunların ihraç edilebilmesi Türkiye’nin dış dengelenme sürecine katkı sunmakla birlikte büyümenin sürdürülebilirliğini sağlayabilir. Bu nedenle AR-GE, uzun vadeli hedeflerin başarılmasında ön planda tutulması gereken bir araç niteliğinde.