Otomotiv sektöründe 2019 dengelenme yılı olacak

Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Aralık ayı otomobil ve hafif araç pazarına ilişkin verileri geçtiğimiz günlerde açıkladı. Veriler, Kasım ayından itibaren otomotiv sektöründe uygulamaya konan KDV ve ÖTV indirimlerinin satışlardaki düşüş hızının kesilmesine katkı sağladığını gösteriyor. Bununla birlikte geçtiğimiz iki aylık dönemde talep, sektör temsilcilerinin beklentilerinin altında kaldı. Nitekim 2018’in son saatlerinde Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Berat Albayrak vergi indirimi uygulamasının Mart ayı sonuna kadar uzatıldığını duyurdu ve böylece ekonomi yönetimi bu yönde beklentisi olan sektöre olumlu karşılık vermiş oldu.

2018 yılı başlıca araç sahipliği maliyet kalemlerinde önemli ölçüde volatiliteye sahne oldu. Aralık ayı itibariyle yedek parça ve ekipman fiyatları yıllık bazda %67 artarken, tamir ve bakım hizmetleri %40 daha pahalı hale geldi. Akaryakıt cephesinde ise Mayıs ayında akaryakıtta kur artışının hanehalkına yansımasını önlemek için ÖTV’den karşılanmasını sağlayan eşel mobil sistemi devreye girdi. Sistemin devre dışı kaldığı Ekim ayında benzin ve mazot fiyatları yıllık bazda %30’un üzerinde yükseliş kaydetmişti. Kasım ayında uluslararası petrol fiyatları ve dolar/TL kurundaki aşağı yönlü hareketler pompa fiyatlarında düşüşe imkân tanıdı. Yıl geneline baktığımızda otomotiv sektörünün vergi indirimi öncesinde görülen %50’ye yakın fiyat artışları kadar, araç sahipliği maliyet kalemlerindeki yükselişin TÜFE rakamının oldukça üzerinde seyretmesinden de olumsuz etkilenmiş olması muhtemel görünüyor.

Ekonomi yönetiminin otomotiv sektörüne soluk alma fırsatı veren bir başka uygulaması Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) cephesinde oldu. Yukarıda detaylandırılan tablo çerçevesinde araç sahipleri için kayda değer maliyet kalemleri arasında yer alan MTV’de 2019 yılı artış oranının yeniden değerleme oranı olan %23,73’ün oldukça altında %15,9 olarak belirlenmesi kayda değer. Geçtiğimiz yıl 1300 cc altı araçlar için %15, 1300 cc üstü araçlar için ise %25 oranında artırılan MTV, tüketicilerin yıl boyunca ikinci el pazarına ilgi göstermesinde önemli rol oynamıştı.

2018 yılı itibariyle tekrar görülüyor ki Türkiye otomotiv pazarında ithal-yerli dengesi yerli araçlar lehine değişmeyi sürdürüyor. Zira 2018’de en çok satılan 10 otomobilin 5’i yerli üretimdi. Bu durum sektörün ülke ekonomisindeki hayati konumunu göz önüne sererken, tüketici profili ile ilgili de önemli ipuçları taşıyor. 2019’da döviz kurlarının seyri hem araç fiyatları hem de başta akaryakıt fiyatları olmak üzere sahip olma maliyetleri kanalıyla tüketici algısını şekillendirmeyi sürdürecek.